Die 8. Maji. Stanislai Episc. et Mart. Patroni Regni Poloniae

Ad Magnif. Ant. O beate Stanislæ, Praesul plebis Cracoviæ, cujus signa victoriæ late patent Poloniæ: nam dono Christi gratiæ, pestes curdntur variæ. Tua, Martyr egregie, festa colentes hodie, Regi commen­da gloriæ, alleluja.
Oratio. Deus, pro cujus honore gloriosus Pontifex Stanislaus gladiis impiorum occubuit: præsta, quæsumus; ut omnes, qui ejus implorant auxilium, petitionis suæ salutarem consequantur effectum. Per Dominum.

Św. Stanisław biskup

Według najdawniejszych źródeł pisanych, i wedle naj­starszej tradycji, był św. Stani­sław polakiem, i pochodził z rycerskiego rodu Turzynitów, który się rozsiadł w ziemi krakowskiej, we wsi Szczepa­nowie, leżącej w dzisiejszym powiecie brzeskim. (Niektórzy sądzą, że był synem księcia Włodzimierza, z rodu Rury­kowiczów, i przeszedł na obrządek łaciński, ale na to nie ma dostatecznych dowodów.)
— Już od młodości okazywał wielką świątobliwość; modlił się długo, pościł często i lubił wspierać jałmużną ubogich. Ponieważ okazywał wielkie zdolności w naukach, wysłał : go ojciec na naukę do Nie­miec, a później do Francji. — Przybywszy z zagranicy zamieszkał w Krakowie, obrał sobie stan duchowny,  i był prawą ręką ks. biskupa Lam­berta w zarządzie diecezji. Po śmierci ks. Lamberta obrany został jednogłośnie Biskupem krakowskim. Na Wysokim stanowisku swym okazał wielką gorliwość, budował koś­cioły, kaplice, i starał się o uświątobliwienie swych owie­czek. — Panował wówczas w Polsce król Bolesław D., Śmiałym zwany. Dzielny król, i wielki wojownik, ale zalety te szły na marne przez lekko­myślność i rozpustne życie. Podczas wyprawy na Kijów do­puścił się zbrodni cudzołóstwa na pięknej Krystynie, żonie Mścisława Izasławicza, księcia kijowskiego. Wracając do Kra­kowa zabrał ze sobą Krystynę, wywołując przez to zgorszenie i szemranie poddanych. Biskup Stanisław z obowiązku urzędu swego upominał króla, aby odmienił swe życie, i był sprawie­dliwym dla narodu. Oburzył się król na biskupa, i pałając przeciw niemu nienawiścią, szukał sposobności do zemsty. — Niedawno przedtem kupił biskup Stanisław wieś Piotrowin na rzecz katedry krakowskiej od Piotra Janiszewskiego, który wkrótce potem umarł. Król sprawując sądy w pobliskim Solcu, wezwał biskupa, aby udowodnił kopno wioski. Św. Stanisław otworzyć poleca kamień nad grobem Piotra, pochowanego w ko­ściele wsi Piotrowina, i w imię boże każę mu powstać. Zmarły od lat trzech Piotr wstaje z biskupem i procesją ludu idzie do Solca i przed królem świadczy, że od św. Stanisława pieniądze wszystkie za wieś otrzymał. — Król stawał się coraz gorszym i rozpustniejszym. Biskup znowu go upominał, a gdy to nie pomogło, rzucił nań klątwę. — Wtedy król napad! na św. Stani­sława, gdy mszę św. odprawiał w kościele na Skałce dnia 8 maja 1079 r., i mieczem roztrzaskał mu głowę. Wnet prze­raził się swego czynu, popełnionego w gniewnym uniesieniu, opuścił Kraków i w Karyntii, w Ossjaku, pokutował zań do końca życia. — Biskup Stanisław został policzony w poczet świętych, 17. paźdz. 1253 r.

Uwagi.

  1. Naśladuj św. Stanisława w pobożności i
  2. Jako biskup nie zamykał oczu na błędy króla, ale z obowiązku swego upominał go, i mężnie stanął w obronie uciśnionych owieczek.
  3. Uważ, jak nieposkromiona namiętność króla popchnęła go do zbrodni; ściągnęła nieszczęście na niego i na kraj cały.

Modlitwa.

Boże, dla którego chwały, świątobliwy biskup Stani­sław został porąbany mieczami ludzi bezbożnych, spraw prosimy Cię, aby wszyscy, którzy jego pomocy i w sta­wiennictwa szukają, prośby swojej skutek zbawienny otrzymać mogli. Amen.