Die 8. Maji. Stanislai Episc. et Mart. Patroni Regni Poloniae
Ad Magnif. Ant. O beate Stanislæ, Praesul plebis Cracoviæ, cujus signa victoriæ late patent Poloniæ: nam dono Christi gratiæ, pestes curdntur variæ. Tua, Martyr egregie, festa colentes hodie, Regi commenda gloriæ, alleluja.
Oratio. Deus, pro cujus honore gloriosus Pontifex Stanislaus gladiis impiorum occubuit: præsta, quæsumus; ut omnes, qui ejus implorant auxilium, petitionis suæ salutarem consequantur effectum. Per Dominum.
Św. Stanisław biskup
Według najdawniejszych źródeł pisanych, i wedle najstarszej tradycji, był św. Stanisław polakiem, i pochodził z rycerskiego rodu Turzynitów, który się rozsiadł w ziemi krakowskiej, we wsi Szczepanowie, leżącej w dzisiejszym powiecie brzeskim. (Niektórzy sądzą, że był synem księcia Włodzimierza, z rodu Rurykowiczów, i przeszedł na obrządek łaciński, ale na to nie ma dostatecznych dowodów.)
— Już od młodości okazywał wielką świątobliwość; modlił się długo, pościł często i lubił wspierać jałmużną ubogich. Ponieważ okazywał wielkie zdolności w naukach, wysłał : go ojciec na naukę do Niemiec, a później do Francji. — Przybywszy z zagranicy zamieszkał w Krakowie, obrał sobie stan duchowny, i był prawą ręką ks. biskupa Lamberta w zarządzie diecezji. Po śmierci ks. Lamberta obrany został jednogłośnie Biskupem krakowskim. Na Wysokim stanowisku swym okazał wielką gorliwość, budował kościoły, kaplice, i starał się o uświątobliwienie swych owieczek. — Panował wówczas w Polsce król Bolesław D., Śmiałym zwany. Dzielny król, i wielki wojownik, ale zalety te szły na marne przez lekkomyślność i rozpustne życie. Podczas wyprawy na Kijów dopuścił się zbrodni cudzołóstwa na pięknej Krystynie, żonie Mścisława Izasławicza, księcia kijowskiego. Wracając do Krakowa zabrał ze sobą Krystynę, wywołując przez to zgorszenie i szemranie poddanych. Biskup Stanisław z obowiązku urzędu swego upominał króla, aby odmienił swe życie, i był sprawiedliwym dla narodu. Oburzył się król na biskupa, i pałając przeciw niemu nienawiścią, szukał sposobności do zemsty. — Niedawno przedtem kupił biskup Stanisław wieś Piotrowin na rzecz katedry krakowskiej od Piotra Janiszewskiego, który wkrótce potem umarł. Król sprawując sądy w pobliskim Solcu, wezwał biskupa, aby udowodnił kopno wioski. Św. Stanisław otworzyć poleca kamień nad grobem Piotra, pochowanego w kościele wsi Piotrowina, i w imię boże każę mu powstać. Zmarły od lat trzech Piotr wstaje z biskupem i procesją ludu idzie do Solca i przed królem świadczy, że od św. Stanisława pieniądze wszystkie za wieś otrzymał. — Król stawał się coraz gorszym i rozpustniejszym. Biskup znowu go upominał, a gdy to nie pomogło, rzucił nań klątwę. — Wtedy król napad! na św. Stanisława, gdy mszę św. odprawiał w kościele na Skałce dnia 8 maja 1079 r., i mieczem roztrzaskał mu głowę. Wnet przeraził się swego czynu, popełnionego w gniewnym uniesieniu, opuścił Kraków i w Karyntii, w Ossjaku, pokutował zań do końca życia. — Biskup Stanisław został policzony w poczet świętych, 17. paźdz. 1253 r.
Uwagi.
- Naśladuj św. Stanisława w pobożności i
- Jako biskup nie zamykał oczu na błędy króla, ale z obowiązku swego upominał go, i mężnie stanął w obronie uciśnionych owieczek.
- Uważ, jak nieposkromiona namiętność króla popchnęła go do zbrodni; ściągnęła nieszczęście na niego i na kraj cały.
Modlitwa.
Boże, dla którego chwały, świątobliwy biskup Stanisław został porąbany mieczami ludzi bezbożnych, spraw prosimy Cię, aby wszyscy, którzy jego pomocy i w stawiennictwa szukają, prośby swojej skutek zbawienny otrzymać mogli. Amen.